Uit recentelijk onderzoek onder vijftig sportvissers kwam naar voren dat de gemiddelde sportvisser op zijn minst een honderdtal haken in bezit heeft. Wanneer we kijken naar de vorm en het merk van de haken zien we een verschillend beeld. Bij de gemiddelde witvistuigjes komen we voornamelijk de limerick tegen terwijl bij de gemiddelde snoekbaarsvisser de stilettohaak favoriet is. We kunnen voor iedere visserij een speciale haak noemen en dan zal waarschijnlijk het merendeel er mee vissen. Wat ligt er aan ten grondslag dat men een bepaalde haak voor een bepaalde visserij kiest? Is het voorkeur uit ervaring, voorkeur omdat men dat gelezen heeft of gewoon eigen idee. Dit snijdt hout en we komen tot een conclusie. De meeste haken worden gebruikt omdat men er over gelezen heeft of omdat men het in de naaste omgeving opgepikt heeft.

'S LANDS WIJS 'S LANDS EER
Kom je in een ander land met andere gebruiken dan zie je dat de plaatselijke bevolking voor een speciale visserij iets totaal anders gebruikt en daar prima resultaten mee bereikt. In de zuidelijke landen waar het witvissen op een veel hoger niveau staat dan in onze contreien gebruikt men heel andere haken dan bij ons. In Noorwegen gebruikt men voor de grondvisserij bijvoorbeeld heel andere haken op kabeljauw dan in Ierland. Door in beide landen je licht op te steken kom je tot een persoonlijke keuze. Niet iedere visserij is hetzelfde, eenvoudigweg omdat de natuurlijke omstandigheden anders zijn. In een snel stromende rivier pakt een kopvoorn het aas anders dan in een stilstaand meer. Een kabeljauw in de onmetelijk diepe wateren van Noorwegen zal een heel ander voedselgedrag vertonen dan de Noordzee- kabeljauw. Het wordt dan ook gewoon een noodzaak om je haken aan te passen.

STAAL OF IJZER
Al heel lang voert men in de hakenindustrie de discussie of de haken van staal of van ijzer moeten zijn. Staal is een goed alternatief omdat het verschrikkelijk sterk is maar heeft ook weer een aantal nadelen. Staal is veel minder scherp dan ijzer en het vergaat niet snel. Een vis met een stalen haak in zijn bek zal deze na lijnbreuk veel minder snel kwijt raken. Een haak van ijzer zal veel scherper zijn en heeft als voordeel dat deze relatief gezien snel wegrot. Is een vis gehaakt en er treedt lijnbreuk op dan is de kans op overleving groter. Een heel belangrijk gegeven is dat de haken wel snel roesten. Heb je gevist dan moet je de dreggen en de haken nooit nat opbergen want dan is de dreg en de haak kapot voordat je het weet. Na een dag vissen is het weinig werk de dreggen of haken in te spuiten met een beetje siliconenspray. Goede haken zijn immers niet goedkoop. Je houdt ze zo in perfecte staat. Bij een tweede keer gebruik neem ik altijd mijn slijpsteentje en controleer de haken op scherpte.

KLEUR, MODEL EN PUNT
Heel gek maar ik weet dat ik me ook schuldig maak aan psychologische manipulatie. Als je een zeevisser drie typen Aberdeen voorhoudt met drie verschillende kleuren, zilver, blauw en zwart, dan zullen de meeste zwart kiezen, op de tweede plaats blauw en op de laatste plaats het zilver. Waarom?... puur intuitie. Men denkt nog steeds dat blinkende kleuren onder water gezien worden en dus afschrikken. In principe kent een doorsnee vis de haak niet. De kleur maakt dus ook niet uit. Beneden de vijf meter is de kleur totaal anders dan boven water. Zwart heeft iets degelijks, zonder poespas, kwalitatief. Goud hebben veel kinderhaken alleen maar omdat de fabrikant weet dat deze haakjes ook het eerst opvallen in het schap en dus ook het eerst ten prooi vallen aan de kinderhand. Nu betitelt ook iedereen de gouden witjes haken als kinderhaakjes. De stilettohaken voor snoekbaars zijn meestal blauw of zwart en de beste karperhaken zijn zwart, puur omdat ons onderbewuste zegt dat de haak niet gezien mag worden. Niemand wil de grote baitholders voor de gul in het zwart. Mustad is er vroeger mee gekomen in het zilver en tot op de dag van vandaag is het een vertrouwd beeld om een zilveren octopushaak aan je lijn te knopen. Het maakt mijns inziens (in proefopstellingen blijkt dit ook) niet zoveel uit wat voor kleur je gebruikt. De vorm van de haak kan naar mijn mening weldegelijk uit maken. Het mooiste onderzoek vond ik in Noorwegen. Er werden tien boten met long-lines met verschillende haken ingezet om te kijken welke lijnen met haken het beste vingen. Na tien dagen vissen in hetzelfde gebied met hetzelfde aas bleek steeds dezelfde boot het meeste te vangen. Een kleine haak met de bocht naar binnen en de haakpunt naar binnen gebogen bleek telkens de best vangende haak. Nadat de vis de haak in de bek kreeg en wegzwom keerde de haak zich en werd de vis gehaakt voornamelijk in de lip. Vrijwel nooit slikkers en 90% van de keren dat een vis de haak nam werd hij ook werkelijk gehaakt. De kleur maakt niet zo heel veel uit. De grootte weldegelijk en de vorm ook. Wanneer je actief vist vanuit de hand bijvoorbeeld kun je gerust een rechte haaksteel en haakpunt nemen. Wanneer je passief je aas laat liggen zoals bij de zeevisserij en de feeder/boilievisserij kun je beter een iets naar binnen gebogen haakbocht en punt nemen om de haakkans te vergroten.

CONCLUSIE:
Als je kritisch wilt zijn op de te gebruiken haak moet je veel meer op de vorm letten en de grootte dan op de kleur. Haken van ijzer zijn te prefereren boven stalen haken. De voornaamste "goede"hakenproducerende landen zijn Japan, Frankrijk en Amerika.